Wat hebben Gordon Heuckeroth, Wilfred Genee, Ellemieke Vermolen en Ralph Moorman met elkaar gemeen?
Interview uit LXRY nr. 25, Special met Gordon Heuckeroth. Tekst Bart-Jan Brouwer, Fotografie Esther Quelle.
“Gordon: de echte grote change komt eraan”
Hij droomde ooit van een eigen tostizaak, want: “Ik ben dol op tosti’s! Voor een croque-monsieur met ganzenlever kun je me wakker maken.” Het werd een healthy koffieboutique, Blushing, met vestigingen in Blaricum en Amsterdam. Want Gordon is sinds enkele jaren op de gezonde toer. Op het terras van Blushing Amsterdam sprak hij af met collega-voedingsdeskundigen Wilfred Genee, Ellemieke Vermolen en Ralph Moorman. Gordon kwam net terug uit Kaapstad en schoof iets later aan. “In die twee weken in Zuid-Afrika heb ik elke dag een fles op zitten zuipen. Ja, dan vraag je er gewoon om.”
Bij Gordon kwam de omslag naar gezond eten omdat hij diabeet is, maar ook omdat hij met zijn onregelmatige werktijden aangewezen is op ‘vies vreten’ in kantines en studio’s. Wat luidde bij jullie de omslag in?
Ellemieke: “Toen ik op mijn zestiende model werd en in aanraking kwam met allemaal slanke meisjes. Ik dacht: oei, hoe doen die dat? Ik was altijd de dikste namelijk. Ik kwam erachter dat die levenswijze niet gezond was, maar daarmee was wel mijn interesse gewekt in gezonde voeding. Ik ben me erin gaan verdiepen en heb heel veel dieetboeken uitgeplozen. Dat werd nog eens aangesterkt toen ik moeder werd: ik wilde mijn kinderen gezond eten geven. Nog meer dan voorheen richtte ik me op biologische en verse producten.”
Ralph: “Ik had niet echt een omslagpunt. Als kind al was ik geïnteresseerd in gezondheid, alleen was er toen nog niet zo veel over bekend. Ik was sportief en dacht dat ik me altijd wel goed voelde, maar pas vanaf mijn twintigste kwam ik erachter dat ik me nog veel beter kon voelen door bepaalde dingen te schrappen uit mijn voeding, die ik niet optimaal verteer en verdraag zoals gluten en zuivel. Je bent niet alleen wat je eet, maar ook wat je verteert – opneemt, verdraagt. En niet alle gezonde voeding blijkt goed te verdragen te zijn. Dat is een zoektocht naar jezelf, en die heeft even geduurd. Ik wil andere mensen stimuleren dat ook te doen en erachter te komen wat bij hen past.”
Wilfred: “Toen onze kinderen geboren werden, ging ik me ermee bezig houden. Eigenlijk wel grappig, want Ralph heeft meegewerkt aan ons eerste boek Vullen of Voeden. Toen ik al die stukken ging lezen, onder anderen van Ralph, ging er een wereld voor me open.”
Ralph: “Je hebt de supermarktrondleiding zelfs nog meegemaakt.”
Wilfred: “Toen was ik niet zo geconcentreerd…”
Ralph: “Hij stond alleen maar naar zijn mobieltje te loeren.”
Wilfred: “Pas later kwam die aha-erlebnis. Toen ik al die feiten kreeg over overgewicht, hoe weinig groenten en fruit mensen en kinderen nemen… Wat Ralph zegt: ieder mens is anders, reageert anders op voeding, stress, inspanning. Je moet naar het totaalplaatje kijken.”
Ellemieke: “En naar het doel: de een heeft een bepaalde ziekte en wil daarvan af, de ander heeft overgewicht, weer een ander wil zich energieker voelen. Vaak ga je pas naar gezonde voeding kijken als er iets met je aan de hand is.”
Wilfred: “Uit onderzoek is gebleken dat kinderen en ziekten de belangrijkste redenen zijn om iets met voeding te gaan doen. Bij ons waren dat inderdaad onze kinderen.”
Gordon heeft behalve suikerziekte ook chronische bronchitis, reuma en psoriasis. Dat zit niet in de familie. Volgens hem komt dat omdat zijn moeder flink heeft doorgerookt tijdens de zwangerschap. Achten jullie dat mogelijk?
Ralph: “Je krijgt zeker dingen van je moeder mee. Stresshormonen bijvoorbeeld. En als haar darmflora uit balans is, kun je daar iets van meekrijgen. Natuurlijk is roken tijdens zwangerschap een zeer slechte zaak, maar om daar nu je hele leven lang alles op af te schuiven… Er gebeurt na die geboorte natuurlijk ook nog een heleboel.”
Ellemieke: “Maar van roken tijdens de zwangerschap krijg je toch geen diabetes?”
Ralph: “Het helpt wel ietsjes mee door de receptoren van insuline ongevoeliger te maken, maar deze receptoren kunnen afhankelijk van de leefstijl die daarna volgt, herstellen of juist verslechteren.”
Zou jij Gordon bepaalde voeding kunnen aanraden om van zijn psoriasis af te komen?
Ralph: “Psoriasis heeft te maken met een te actief immuunsysteem. Dat wordt ergens door getriggerd, zoals voedselovergevoeligheden en chronische stress. Als je goed gaat zoeken, vind je in de levensstijl wel aanknopingspunten. Of je het kunt genezen is de vraag, maar ik heb al veel resultaat geboekt in het verminderen van de klachten. Ook dat is een zoektocht.”
Voelen jullie je aantoonbaar beter sinds je gezonder eet?
Wilfred: “Ik wel. Ik kwam er ook achter dat ik helemaal niet goed at – ik at gewoon slecht. Jonge kinderen, weinig slaap, veel werk: ik heb echt mijn energie nodig. Als ik niet gezond eet, houd ik mijn energie niet op dat niveau.”
Ellemieke: “Ik heb meer energie, merk het aan mijn huid en zie het aan mijn kinderen: die stuiteren minder.”
Gordon laat zo veel mogelijk koolhydraten en geraffineerde suikers staan. Wat komt er bij jullie absoluut niet in de keuken?
Ellemieke: “Witte suiker. Als de klusjesman koffie wil, dan krijgt hij er van mij kokosbloesemsuiker in.”
Ralph: “Suiker, zuivel en gluten. Ik ben me met name beter gaan voelen door dingen te schrappen. Niet door dingen toe te voegen. Broccoli is waarschijnlijk gezond voor je, maar als je het eet word je niet onmiddellijk fitter. Verkeerde voeding ontneemt meer energie dan dat goede voeding geeft. Als je iets eet wat je immuunsysteem niet optimaal verdraagt, dan gaat het energie zuipen.”
Wilfred: “Sinds ik die gozer heb leren kennen, eet ik ook bijna geen suiker meer en veel minder brood. Ik eet vooral heel veel salades en kip, en elke dag een mango en kiwi’s. Alleen havermout krijg ik er nog steeds niet echt in. Ik heb mijn eetpatroon echt rigoreus omgegooid. Ik heb nog wel een zonde: ik neem zo nu en dan een frietje. Dat is wel heel grappig: als ik in een restaurant zit en ik neem een frietje, dan gaan mensen naast mijn bord staan en zeggen: ‘O, meneer Genee, u bent zelf ongezond aan het eten.’ Ja hallo, het is vullen of voeden: je mag zo nu en dan ook echt wel wat andere dingen eten tussendoor. Als je niet eens in de drie, vier maanden een avondje gaat stappen, dan houdt het leven op.”
En wat is jullie zonde?
Ellemieke: “Chocolade. Die met 70 procent cacao is goed, maar ik houd ook wel heel erg van melkchocolade met hazelnoten en amandelen, de verkeerde chocolade.”
Ralph: “Als ik zondig, is het in elk geval glutenvrij. Friet vind ik ook wel heel erg lekker. En Italiaans ijs.”
Kijken jullie niet heel erg naar je lichaam als een fabriek waar van alles in- en uitkomt? Met dat wat eruitkomt bedoel ik energie trouwens.
Wilfred: “Maar aan wat er concreet uitkomt, kun je gelijk zien of je het een beetje goed gedaan hebt. Als de ontlasting bijvoorbeeld te droog is, heb je te weinig vocht binnengekregen. Het is heel ernstig, maar we hebben een heel verhaal over poep in het boek staan ook. Onze kinderen hoor je ook altijd van het toilet roepen: ‘Ja, we hebben weer goeie poep!’”
Ellemieke: “Die van mij roepen dat ook. ‘Ik heb geen plakpoep, mama!’ Maar echt: je darmen zijn je tweede hersenen. Daar kun je zo veel van afleiden. Ik weet zeker dat als jij straks naar het toilet gaat, dat je gaat kijken van: mmm, hoe ziet mijn poep eruit?”
Willen jullie iets eten?
Wilfred: “Ik neem de salade ‘Gekkigeit’: veldsla en rucola met geitenkaas, honing, walnoten, appel en balsamico dressing. Die lijkt me wel lekker.”
Ellemieke: “Die neem ik ook.”
Ralph: “Ik heb al geluncht. Als ik de kaart van Blushing overigens bekijk, zie ik genoeg gezonde keuzes waar ik prima mee uit de voeten kan.”
Hoe vinden jullie dat de kaart eruitziet?
Wilfred: “Ik ben meteen naar de salades gegaan; ik heb de kaart niet helemaal doorgenomen.”
Ellemieke: “Ik wel. Ik vind het een goede opbouw: koffie & thee, ontbijt, lunch, taarten, superfood shakes, biologische dranken. En leuke gerechten: als ontbijt kun je kiezen uit onder meer quinoa met biologische kwark, meergranen tortilla en boekweitpannenkoek, en bij de koffie met soja kun je een brownie nemen die gemaakt is van amandelmeel en dadels. Er is voor ieder wat wils. Je kunt hier bewust gezond eten, maar in Blushing kun je ook terecht wanneer je daar niet aan meedoet. Niemand wordt hier uitgesloten. Ik kan hier met mijn hele familie naartoe.”
Wilfred: “Toen wij met die actie begonnen met de voetbalkantine, heb ik ook gezegd: vet en zoet moet je er niet uithalen, maar je moet wel een alternatief aanbieden met salades, smoothies, dat soort dingen, zodat men kan kiezen voor gezond. Je moet mensen nooit gaan dwingen, zeker in Nederland niet.”
Ellemieke, jij helpt Blushing toch aan recepten voor superfood shakes?
Ellemieke: “Ja. Hoewel mijn meest recente, een zomershake, nog niet op de kaart staat, heb ik net gecheckt. Ik ben nog steeds heel erg bezig met sapjes en gezonde voeding. Naar aanleding van mijn meest recente boek, Happy Food, geef ik heel veel workshops, vooral in België.”
In jouw boek Happy Shake kun je lezen welke shakes je weerstand opbouwen, je meer energie geven of zelfs je haar doen glanzen. Is dat allemaal op basis van eigen ervaring?
Ellemieke: “Nee, ik heb een testpanel van vriendinnen en familie. Als ik een nieuwe shake heb gemaakt, gaan zij die drie maanden lang testen. En dan wil ik weten of er iets is veranderd. De effecten van mijn shakes zijn dus absoluut niet wetenschappelijk bewezen, maar dat zijn die van superfoods evenmin.”
Of je nu vrouw, man, sporter of kind bent, voor iedereen bestaat er een shake, zeg je. Wat voor shake zou jij Gordon aanraden?
Ellemieke: “Hij is net in Kaapstad geweest, dus zou ik hem een detox shake aanraden. Dat doe ik zelf ook altijd na een vakantie: even terug naar de basis.”
En wat voor shake zou je de kinderen van Wilfred adviseren?
Ellemieke: “Oh, maar die ken ik helemaal niet. Voor een goed advies moet ik wel weten of ze bijvoorbeeld heel beweeglijk zijn, heel druk… Het is in elk geval belangrijk dat er zo veel mogelijk groenten in zo’n sapje voor kinderen zitten. Groenten zijn meestal niet hun lievelings eten, en in die sapjes kun je ze goed verstoppen. Als je er alleen al een banaan of aardbeien in doet, is het zoet genoeg en kun je het voor de rest aanvullen met spinazie, boerenkool, selderij, paksoi…”
Wilfred: “Mijn vrouw maakt elke dag dat soort shakes. We hebben drie blenders in de keuken staan.”
Mijn zoontje wordt zeven. Wat zou hij op school moeten trakteren en wat voor lekkers zouden jullie aanraden voor zijn kinderfeestje?
Ellemieke: “Moeilijk, hè? Toen mijn zoontje vijf werd, heb ik voor zijn traktatie spiesjes gemaakt met boekweitpoffertjes en fruit. Dus het zoete van de poffertjes en het gezonde van het fruit. En ik vind wel dat er op een kinderfeestje taart op tafel moet komen. Ik laat altijd taart maken met de smaken die ze lekker vinden, maar vraag wel of ze slechts de helft van de gewone dosering suiker gebruiken. Want dat kan ook. En het smaakt zelfs veel lekkerder.”
Wilfred, op de website van Vullen of Voeden staat dat jij en Lili alles zelf uitprobeerden om proefondervindelijk vast te stellen welk effect bepaalde voeding op jullie had. Hoe ging dat?
Wilfred: “We gingen veel gerichter eten, en kijken wat dat voor effect had. We hebben nu een samenwerkingsverband met Plus, dus Lili heeft een heel team van koks en diëtisten samengesteld die allemaal gerechten maken, in opdracht, en die testen we ook allemaal zelf. Dus bij ons thuis ontploft elke keer de keuken; dan staan al die mensen al die gerechten klaar te maken. Kijk, ik zit er vooral bij omdat ik meer het uithangbord ben. Ik ben er heel erg door begeesterd geraakt, maar Lili is de ziel van het project. Die is er dag en nacht mee bezig.”
Ellemieke: “Ik denk ook wel dat je automatisch meegaat als je partner een bepaalde weg inslaat.”
Wilfred: “Als het je raakt wel, als het ergens over gaat. Kijk, ik verplaats eigenlijk alleen maar lucht. Met wat wij doen op televisie met Voetbal Inside, dat gaat helemaal nergens over. Maar we hebben dat programma wel kunnen gebruiken om de boodschap over te brengen dat er in voetbalkantines gezonder eten moet worden aangeboden. Ik ben nu ‘Wilfred Radijs’ daar aan tafel. Ik heb ook een mok gekregen met een radijs erop, ze maken er grappen over. Maar mensen hebben het wel door. Als ik nu in Amsterdam loop en ik kom mensen tegen die een vrijgezellenfeest vieren, dan roepen ze: ‘Mogen we met je op de foto? Enne… we eten allemaal gezond, hoor.’ Dus het gaat wel tussen de oren zitten.”
Je consumeerde informatie ‘of het een lieve lust is’, staat op je website. Maar er zijn zó veel adviezen over eten. Een jungle van goedbedoelde voedingsrichtlijnen. Hoe scheid je het kaf van het koren?
Wilfred: “Gezond verstand gewoon. Meer is het niet. Je weet zelf ook wel dat het beter is om water te drinken dan frisdrank en dat fruit gezonder is dan friet. Het grappige is alleen dat heel veel mensen dat echt niet weten. Bij voetbalclubs sta ik met ouders langs de lijn te praten en die vertellen doodleuk dat ze ’s nachts een glas cola naast het bed van hun kinderen zetten. Als ik dan zeg dat het mij logischer lijkt om daar een glas water neer te zetten, krijg ik te horen: ‘Maar meneer Genee, wat maakt het nou uit, cola of water? Als ze dorst hebben moeten ze toch wat drinken?’ Dat is onbewustheid. Ik vind dat je dat heel veel mensen niet eens kwalijk kunt nemen. Je moet het ook ergens van mee krijgen. Van je eigen opvoeding, je omgeving… Wij willen mensen helpen een beetje bewuster te worden.”
Zou je een kind als het nog in de buik zit, kunnen afleren ooit zoet te gaan eten?
Ellemieke: “Ze eten met je mee. Wat ik eet, krijgt die kleine binnen, Ook daarna, via borstvoeding. Maar je kunt ze niet afleren om ooit zoet te gaan eten.”
Ralph: “Borstvoeding is van zichzelf al zoet, dus die zoete smaak krijgen ze sowieso te verwerken. Maar het gaat niet alleen om zoet. Als je hier een bak suikerklonten neerzet, is er niemand die daarin gaat graaien. De industrie maakt de combinatie tussen suiker, vet en zout. En dat is een cocktail die een verslavende werking op mensen uitoefent en ervoor zorgt dat je langer dooreet dan je van plan was. Die is moeilijk te weerstaan, want die maakt die lekkere stofjes vrij in het hoofd. Dus suiker is niet de enige schuldige.”
Ralph, in jouw columns in LXRY uit je nog wel eens kritiek op zelfbenoemde voedingsgoeroes, en vooral het Voedingscentrum. Tot wie moet je je wenden als je écht wilt weten wat voeding met je doet? Of komt het inderdaad allemaal neer op gezond verstand?
Ralph: “Ten eerste is het belangrijk te beseffen dat niemand de waarheid in pacht heeft. Ten tweede is het moeilijk om er een genuanceerd verhaal tussen te krijgen, omdat de media de extremen tegenover elkaar zetten. Dat maakt mensen verward. Zo krijgt professor Martijn Katan het podium om alle voedingsgoeroes neer te sabelen, zonder een tegengeluid aan dezelfde tafel. De media willen die onduidelijkheid in stand houden, zodat ze erover kunnen blijven emmeren. En dat is voor de consument heel vervelend. Terwijl we het over een heleboel wel eens zijn. Van het Voedingscentrum tot de meest extreme voedingsgoeroe: iedereen deelt de mening dat puur onbewerkt en gevarieerd de basis is.”
Wilfred: “In de week dat de nieuwe schijf van vijf bekend werd, zat ik bij RTL Boulevard en Wakker Nederland uit te leggen wat die schijf inhoudt. Aan de ene kant slaat dat nergens op, aan de andere kant is het klaarblijkelijk nodig dat mensen een beetje out of the box het verhaal kunnen vertellen. Want als je met al die voedingsdeskundigen gaat zitten, zie je op een gegeven moment door de bomen het bos niet meer.”
Jullie geven het juiste voorbeeld. Maar zou de overheid dat niet moeten doen? En zo ja, hoe dan?
Ralph: “De overheid neemt als uitgangspunt het huidige voedingspatroon en brengt daar kleine aanpassingen in aan. Mensen zoals ik kijken er meer blanco tegenaan: wat is nu optimale voeding voor ons? Dan kom je op andere keuzes uit. Bij de overheid kan er een financieel belang achter zitten. Natuurlijk: wij willen ook boeken verkopen. Dus blijf altijd zelf nadenken. Vertrouw ook mij niet, haha.”
Ellemieke: “De voedselindustrie is verpest.”
Ralph: “Die vindt het belangrijk dat je van een product blijft dooreten, want dan wordt er meer van verkocht. Daarom zit er suiker, vet, zout, smaakversterkers en aroma in bijna alle bewerkte supermarktproducten. En je wordt voortdurend verleid door reclames, niet om groenten te eten – want daar is geen budget voor in de groente- en fruitbranche – maar juist om die bewerkte producten te eten.”
Het Voedingscentrum had kritiek op het voedingsdeel van de hormoonfactor. Waar jij het eten van gluten afraadt omdat veel mensen er sensitief voor zijn, meent het Voedingscentrum dat het vermijden van gluten betekent dat bepaalde granen niet meer gegeten worden met als gevolg een tekort aan voedingsstoffen. Wat vind jij van zulke kritiek?
Ralph: “In die tijd dat ze dat afkraakten, was dat de stand van de wetenschap. Die ging niet verder dan coeliakie: een auto-immuunziekte waarbij je niet tegen gluten kan. Ikzelf heb in de praktijk gezien dat mensen zonder coeliakie toch heel veel voordeel behaalden bij glutenvrij. Daar is nu zelfs wetenschappelijk een term voor: glutensensitiviteit. Het experiment van toen is de wetenschap van nu geworden. Op de site van het Voedingscentrum zie je zelfs ‘glutensensiviteit’ staan, alhoewel het nog wel een beetje wordt gebagatelliseerd. Het is allemaal een kwestie van tijd.”
Neemt niet weg dat als je bepaalde granen niet eet, je wellicht bepaalde voedingsstoffen niet binnenkrijgt.
Ralph: “De alternatieve producten moeten dat tekort opvullen. Het gaat er dus om wat je wel eet. Aan brood is jodium toegevoegd. Als je geen brood zou eten, ga je die stof ineens missen. Als jodium wel in snickers zit, betekent dat nog niet dat snickers een goed product zijn. Jodium kun je uit allerlei andere bronnen halen. Daar moet je mensen goed over informeren. Ikzelf bedien de redelijk bewuste consument. Dat was een nichemarkt en dat wordt steeds meer mainstream, valt me op.”
Ook is het Voedingscentrum niet met je eens dat het eten van zuivel moet worden afgeraden. Melk en melkproducten zouden juist veel goede voedingsstoffen opleveren. Help us out: wel of geen zuivel?
Ralph: “Wat melk levert, kun je ook uit heel veel andere bronnen halen. Uiteindelijk moet je totale voedingspatroon kloppen. Je kunt niet één ding eruit lichten en vervolgens mijn dieet afkeuren. Het gaat erom: wat heb ik daarnaast als alternatieven? Ga je het totale dieet bekijken, dan zitten er zeker geen tekorten in. En kom je beter uit dan bij de schijf van vijf.”
De zus van Doutzen Kroes, Rens, komt met boeken over powerfood, de dochter van Matthijs van Nieuwkerk, Jet, heeft net een boek geschreven vol gezonde recepten…Is Nederland zo goed bezig of is het een hype die overwaait?
Ralph: “Ik denk dat deze stroming nog wel even doorgaat. Zolang het Voedingscentrum geen duidelijke handvatten aangeeft en mensen bij de hand neemt, blijven mensen zoekende. Ze hebben klachten en kwalen. En willen niet met een wetenschappelijke onderbouwing van die kwalen naar huis gestuurd worden. Ze willen ervan afkomen. En dan gaan ze op internet kijken en vinden ze praktijkverhalen waarin mensen van soortgelijke klachten afkomen en komen ze uit bij alternatieve boeken. Het mooie vind ik dat door deze boeken mensen in ieder geval de zoektocht aangaan en de verantwoordelijkheid bij zichzelf leggen in plaats van te luisteren naar de overheid zonder zelf na te denken.”
Ellemieke, jij hebt, net als Rens Kroes en Lili Genee, Ralphs opleiding tot Trainer Hormoonfactor gevolgd, en jij volgt ook een opleiding tot natuurvoedingsconsulent. Wat zijn de belangrijkste lessen die je hebt geleerd?
Ellemieke: “Het belangrijkste van mijn studies vind ik dat ik alles kan onderbouwen wat ik in mijn boeken stop: dat ik weet dat wat ik maak verantwoord is en wat het met je doet.”
Ralph: “Je hebt natuurlijk de vraag: wat is goede voeding? Daarnaast heb je de vraag: hoe krijg ik mensen in beweging tot een goed voedingspatroon? In beweging zetten vind ik misschien nog wel belangrijker dan de details over voeding. Zo zal Ellemieke misschien een andere doelgroep bereiken dan Wilfred of ik. Rens heeft een gigantisch aantal volgers en dat zijn voor een groot deel jonge meiden, en die groep zal ik nooit kunnen bereiken. Samen moet je die revolutie op gang brengen.”
Ralph, jij hebt meegewerkt aan Wilfreds vervolgboek ‘Wedden dat het lekker is’, je wordt gevraagd voor televisie en radio… Hoe verklaar jij dat je zo gewild bent?
Ralph: “Ik heb best wel een achtergrond en diepgaande kennis op dit vlak, maar ik kom ook weer niet over als een nerd. En dat is een redelijk braakliggend terrein, dus ik heb veel ruimte om te bouwen.”
We hebben het nu vooral over voeding, maar bij jou gaat het ook om factoren als beweging en mentale weerbaarheid.
Ralph: “Uiteindelijk is het totaal belangrijk. Je hele levensstijl bepaalt of je gezond blijft of ziek wordt. Dat zijn heel veel variabelen bij elkaar. Je kunt wel op één ding een onderzoek loslaten, maar dat zegt zo weinig. Als je in scheiding ligt en gestrest bent, zal alleen je voedingspatroon veranderen weinig effect hebben. Ik ga vanuit een helikopterview met mensen aan de slag en kijk waar het meeste te winnen valt. Maar mensen zouden kunnen beginnen met zichzelf een spiegel voor te zetten en zichzelf te analyseren. Heel vaak hoor ik: ‘Ik weet niet wat ik wel moet eten.’ Maar de vraag is ook: weet je wel wat je de afgelopen jaren gegeten hebt? Kijk eerst naar je voortraject en benoem de valkuilen. Die vind je altijd; daar hoef je niet voor gestudeerd te hebben. Als je vijf flessen wijn per week nuttigt, dan is dat een aandachtspunt.”
Gordon, we hebben het net over valkuilen.
Gordon: “Ik ben er net ingelopen…”
Jij weet behoorlijk veel over gezonde voeding. Houd je je daar ook strikt aan?
Gordon: “Zo goed en zo kwaad als het gaat. We weten allemaal hoe moeilijk het is. Maar als ik koolhydraten laat staan, dan val ik af. Alcohol is een andere valkuil. In die twee weken in Zuid-Afrika heb ik elke dag een fles op zitten zuipen. Ja, dan vraag je er gewoon om. Maar ik heb wel elke dag gesport. Soms met een enorme kater, maar ik doe het wel. Als je diabetes hebt, moet je wel. Anders ga je dood. Ook al is het maar een kwartiertje per dag. Het is een misvatting dat mensen denken dat ze elke dag heel erg intensief moeten trainen om af te vallen. 80 procent wordt bepaald door voeding.”
Ralph: “Arbeid heeft wel zin als je af wilt vallen, zeker als je zeven dagen per week op het land werkt, tien uur per dag. Maar niet een paar keer een uurtje trainen. Dan moet het toch echt uit voedingsaanpassing komen.”
Gordon: “Nou, ik heb mijn land opgegeven, hahaha! Hoewel ik wel van schoffelen houd.”
Gordon, zweer jij nog steeds bij tomatensap?
Gordon: “Ja. Sowieso vanwege de antioxidanten. Maar in alle tomatensap die in de schappen staat, zit ook weer suiker. Ik kies de meest pure. Alleen is die meestal niet te drinken.”
Het zit hier ramvol bij Blushing Amsterdam, echt ongelooflijk.
Gordon: “Hoezo ongelooflijk…? Hahaha! Nee serieus: dit is een gouden locatie, tegenover het Van Gogh en het Stedelijk. 80 procent van mijn clientèle bestaat uit toeristen. Die zien ‘healthy food & coffee’ op de gevel staan. Nou, dat werkt.”
Serveer je in Blushing al YAM desem, het eerste verse glutenvrije desembrood, ontwikkeld door Ralph?
Gordon: “Nee, kom dat eens langsbrengen, Ralph. Is misschien wel wat voor hier.”
Hoe is YAM ontstaan?
Ralph: “Glutenvrij brood is bijna altijd van gebrande suiker en allerlei toevoegingen gemaakt. Ik dacht: dat moet anders kunnen. Maar als je gluten eruithaalt, dan mis je de plakeigenschappen en de structuur, en dat is moeilijk na te bootsen. Daar ben ik een hele tijd mee aan de gang geweest, met een aantal bakkers. Maar het bleek heel moeilijk. Toen kwam ik een oud-studiegenote uit Wageningen tegen, Bahareh Bahadori, die desemexpert is geworden en bij Böcker in Duitsland werkt, dat gespecialiseerd is in desemtechnieken. Met haar ontdekte ik de ideale combinatie van zuurdesemtechnieken, glutenvrije havervlokken, psylliumvezels en bakproces. YAM is exclusief verkrijgbaar bij Jumbo Supermarkten. Het is herkenbaar aan het logo: “Inspired by Ralph Moorman”. De broden zijn niet aan te slepen!”
Wat wil je nu gaan aanpakken?
Ralph: “Ik zit te denken aan zuivelvrije yoghurt en zuilvelvrije kazen. Ik wil alleen dingen ontwerpen die er nog niet zijn.”
Waar doen jullie je boodschappen?
Ellemieke: “Als ik in Nederland ben, ga ik altijd even langs bij Ekoplaza of Marqt. Je kunt ook één keer per week naar de markt gaan en daar alles inslaan. Het is vers en als het goed is ook biologisch.”
Wilfred: “Je moet zorgen dat het niet te elitair wordt, wil je een grote doelgroep bereiken. Jamie Oliver, die meegewerkt heeft aan die kantineactie, zei: ‘Het gaat niet meer om de vraag of er een verandering gaat komen, het gaat alleen nog om het moment.’ De echte grote change komt eraan, maar daarvoor moet je ook de mensen bereiken die er nog niet mee bezig zijn. In principe kun je bij de gewone supermarkt prima groente en fruit krijgen. Als mensen de stap maken om daar wat meer puur en onbewerkt te halen, doen ze het al een stukje beter. Je hebt in alle supermarkten bovendien steeds grotere biologische afdelingen. Ik zei het net al: wij werken met Plus samen, de meest maatschappelijk verantwoorde supermarkt van de laatste twee jaar. Die doet echt heel erg haar best om op dat gebied zo veel mogelijk aanbod te doen en het ook betaalbaar te houden.”
En jij Ralph, als schrijver van De boodschappencoach?
Ralph: “Een combinatie van supermarkt – en dat kan elke supermarkt zijn, ik vind daar meestal mijn dingen wel – en Ekoplaza of Marqt. Bij de mensen die ik begeleid, is de eerste stap zo veel mogelijk onbewerkt eten; biologisch komt pas later. Per persoon verschilt het waar we shoppen, maar het is wel makkelijk om toch net iets meer budget te hebben.”
Welke tip willen jullie de LXRY-lezers meegeven?
Wilfred: “Stel jezelf elke dag de vraag: ga ik vandaag vullen of voeden? Ook al ga je soms vullen, dat is niet eens zo erg, als je er tenminste maar over na gaat denken. Ik denk dat 80 tot 90 procent van de Nederlandse bevolking nog helemaal niet zo veel nadenkt over voeding.”
Ellemieke: “Word je bewust van wat je in je mond stopt. En vraag je af: wil ik gezond oud worden en hoe ga ik dat doen?”
Ralph: “Wil je veranderen, begin dan met een zelfanalyse. Kijk eens wat je gemiddelde voedingspatroon is en waar jij het meeste kunt winnen.”
Ellemieke: “Maar het moet geen Spartaans regime worden, je mag echt zo nu en dan zondigen. Als je met je geliefde op restaurant gaat, moet je ook kunnen zeggen: heerlijk, we nemen tiramisu na. En ga daar dan vooral van genieten.”