Is koolhydraat arm eten (low-carb) nou echt zo gezond?
Wat mensen denken bij low-carb
Hoe vaak hoor ik het niet van mensen dat ze snel kilo’s kwijt willen en dan als strategie gebruiken om koolhydraten te skippen. “Als ik koolhydraat bronnen maar elimineer dan hoef ik eigenlijk verder nergens meer op te letten”, hoor ik ze dan zeggen. Klopt dit eigenlijk wel?
Op de korte termijn hebben deze mensen vaak gelijk, wanneer zij het hebben over kilo’s op de weegschaal. Je verliest namelijk vaak een aantal kilo’s aan vocht wanneer je echt koolhydraatarm gaat (minder dan 50 gram koolhydraten per dag).
Maar hoe zit dit dan met vetverlies? Om substantieel vet te verliezen kun je toch echt niet om de wetten van de thermodynamica heen en zul je toch minder calorieën moeten eten dan je verbruikt. En wat dit zo lastig maakt, is dat dit gaat om 7000 kcal om een kilo lichaamsvet te kunnen verliezen.
Een paar kilo vet verliezen is dus een stuk moeilijker dan het verliezen van een paar kilo vocht en dit lukt je dus niet even in een paar dagen. Omgekeerd kun je ook niet een paar kilo vet aankomen in een paar dagen en een paar kilo vocht wel.
Een weekendje ‘cheaten’
Zo schrikken de mensen die een laag koolhydraat dieet volgen vaak enorm na een weekendje ‘cheaten’, waarbij het lichaam het verloren vocht gewoon weer vast gaat houden. Deze mensen worden soms zelfs bang voor koolhydraten vanwege die reden en soms zonder dat ze goed begrijpen waarom dit zo is.
Zo zijn er fans van laag koolhydraat diëten die denken dat koolhydraten je dik maken omdat je insuline stijgt. Insuline is voor hun een soort vetopslag stimulerend hormoon, dat zorgt voor vet-aanzet terwijl je daar niet eens een overschot aan calorieën voor hoeft te eten. Dit misverstand is echt nog lang niet uit de wereld helaas.
En uiteraard kan het verminderen van de koolhydraten leiden tot een lagere calorie-inname, zeker wanneer je niet ter compensatie meer calorierijke vette voedingsbronnen gaat eten, in plaats van caloriearme magere eiwitbronnen of groenten. Vaak blijkt echter dat een te magere maaltijd voor veel mensen niet verzadigend genoeg is wanneer zij bijvoorbeeld wat groenten en een stukje vis nemen zonder complexe koolhydraten.
Mensen met insulineresistentie
Bij insuline-resistente mensen kan koolhydraatarm ook een gunstig effect geven op het eetgedrag, omdat zij meer kans hebben op bloedsuiker-dips die ontstaan na een snelle bloedsuikerstijging. Bij een koolhydraatarm dieet zullen er veel minder bloedsuiker-dips plaatsvinden, wat de kans op snaaien vermindert en in dat geval dus ook de calorie-inname.
Maar daar heb je echt niet per se een koolhydraatarm dieet voor nodig, want je kunt ook kiezen voor vezelrijke koolhydraatbronnen zoals zilvervliesrijst, peulvruchten of zoete aardappel, die de bloedsuiker niet snel laten stijgen en dus ook de kans op bloedsuiker-dips verkleinen.
Zelf ben ik niet echt een voorstander van het sterk verlagen van je koolhydraat-inname als het je om het verlagen van je vetpercentage te doen is. Veel koolhydraatbronnen zijn goede bronnen van allerlei voedingsstoffen en vezels en prima om mee te nemen in een gevarieerd eetpatroon. Wel is het belangrijk om snelle bloedsuikerstijgingen te voorkomen door vezelrijk te eten.
Ik ben dus meer fan van ‘slow-carb’ dan van ‘low-carb’.
