Mooi dat hier nu aandacht voor is met dit artikel van RTL Nieuws over de schadelijke effecten van teveel ultrabewerkte voedingsmiddelen.
Waarom ultrabewerkt eten?
Als Ingenieur Levensmiddelentechnologie kan ik wel stellen dat we een ultrabewerkt voedselaanbod gecreëerd hebben dat er enorm aan bijgedragen heeft dat veel mensen overgewicht hebben, ziek zijn en allerlei ontsteking gerelateerde klachten hebben.
Dat is niet per se de schuld van bewerking an sich, want je kunt dit ook inzetten om producten juist gezonder te maken. Helaas heeft de afgelopen decennia hebzucht van de meeste gemiddelde levensmiddelenbedrijven het gewonnen van de gezonde missie en zijn vooral bewerkingen gebruikt die ons juist ongezonder maken.
Het is echter de vraag of de bedrijven in een vrije markt hier nu nog zelfstandig iets tegen kunnen doen. Als een concurrent stouter is dan jij, dan kan het zijn dat hun omzet stijgt terwijl je zelf failliet gaat.
De voordelen voor de producent
Bewerkte voeding heeft vaak een lagere kostprijs, je kunt er patenten en octrooien op aanvragen om de concurrent buiten spel te zetten en als je de juiste combi maakt van suiker, vet, zout en sensorische componenten komen er allerlei gelukstoffen vrij waardoor mensen je product massaal kopen en consumeren.
De emo-eter en bourgondiër
Door deze eigenschap van het tijdelijk verhogen van gelukstofjes gaan mensen naar bewerkte snacks grijpen om tijdelijk hun gevoel van welbevinden vergroten met deze symptoombestrijders. Dit kan vanuit negatief gevoel het welbekende emo-eten zijn, maar ook positief gevoel kan versterkt worden als je een Bourgondiër bent.
De dooreetfactor
Ook zorgt een vernuftige combinatie van uiterlijk, geur, mondgevoel en smaak ervoor dat je langer dooreet dan je van plan was. De hoge dooreetfactor en eigenschap dat er gelukstofjes vrijkomen liggen voor een belangrijk deel aan de basis van onze obesitas epidemie.
De nadelen voor de mens
Slechte suikerregulatie van mensen die overgewicht krijgen en de daaruit voortkomende schommelende bloedsuiker versterkt dit probleem alleen maar. In een bloedsuikerdip grijp je immers niet zo makkelijk naar een salade, maar kies je toch eerder voor bewerkte suikerrijke, vette en zoute producten.
Als je in de vrije natuur zou leven had je vooral goed verzadigende voeding en zou je vrijwel geen voeding ter beschikking hebben waardoor gelukstoffen zouden vrijkomen. Veel overgewicht krijgen is dan vrijwel onmogelijk.
Politiek als reddende engel?
Helaas leven we in een onnatuurlijke experimentele setting tegenwoordig en de dominante manier van voedselbewerking is iets waar we wat tegen moeten doen. In dit artikel wordt de politiek weer eens aangewezen als potentiële reddende engel. Hier geloof ik zelf niet meer zo in, omdat de politiek ook weer allerlei belangen heeft bij de bestaande geldstromen. Het is zelfs zo dat het duurzaamheidsactivisme dat in de politiek heerst samen met de bijbehorende subsidies de levensmiddelenindustrie nog meer in de richting ultrabewerkte ongezonde voeding zal bewegen.
Stimulering vanuit de politiek zal dus waarschijnlijk op zijn hoogst een beetje positief geklooi zijn in de marge of zelfs een negatieve werking hebben. Geld bepaalt uiteindelijk alles blijkt maar weer, dus de oplossing is nieuwe geldstromen creëren met gezonde voeding.
De consument kan zelf sturen
Ik geloof er zelf het meest in dat de consument zelf hier de basis voor kan zijn door meer minimaal bewerkte gezonde producten te kopen, al zijn ze soms wat duurder. Hier moeten we dus zeer gemotiveerd en gedisciplineerd voor zijn om strijd te leveren tegen de verleiding en misleiding vanuit onze obesogene omgeving en supermarkt. Een vergrote vraag naar gezonde producten zal het aanbod vergroten.
Mijn eigen voorbeeld
Het is mijn missie om als levensmiddelentechnoloog en gezondheidscoach zowel de vraag naar gezonde producten te vergroten als mee te werken aan minder experimentele gezondere alternatieven in de supermarkt. De vraag vergroten doe ik middels mijn boeken. Aanbod van gezonde voeding vergroten doe ik met YAM desem, de nieuwe Ralph and Jane producten en het helpen van bestaande gezonde labels en merken. Daarnaast heb ik een cursus over supermarktvoeding ontwikkeld waar je als geïnteresseerde consument maar vooral als coach leert hoe je onbewuste mensen kunt helpen gezonder te laten eten (en de supermarkt positief te veranderen).