Hoofdzaak of bijzaak….
Vragen en discussies over additieven
Wanneer ik lesgeef in de online cursus over supermarktvoeding valt me op hoe vaak ik vragen krijg over e-nummers ofwel additieven.
Ook op sociale media wordt er veel over gediscussieerd of zelfs ruzie gemaakt. Meestal is deze discussie gepolariseerd en niet genuanceerd, terwijl nuance hard nodig is.
Er zijn namelijk ontzettend veel soorten additieven, die soms onder een e-nummer op de verpakking worden vermeld of compleet als stofnaam. Ook is het soms mogelijk bepaalde componenten te verstoppen onder een soort schuilnaam.
Maar uiteraard eet je geen losse additieven, maar krijg je ze binnen door het eten van voedingsmiddelen, waardoor ook de context belangrijk is.
Waar eigenlijk iedere voedingsdeskundige het over eens is:
- Is dat producten waar veel toevoegingen in zitten vaak sterk bewerkte voeding vol suiker, vet en zout is. Ongezond dus als je deze vaak en veel eet.
- Als je producten met veel e-nummers en andere onuitspreekbare termen mijdt, dan is de kans groot dat je gezondere keuzes maakt, ook al heeft dit eigenlijk niet direct iets met de additieven zelf te maken.
- Ook is het wel duidelijk dat er onschuldige additieven zijn zoals citroenzuur en vitamine C. Maar ook die met grote waarschijnlijkheid schadelijk zijn zoals nitriet en benzoëzuur. Deze zou je dus liever minimaliseren (en voeding op een andere manier veilig houdbaar maken).
- Daarnaast zal ook niemand beweren dat je op de korte termijn ziek wordt van additieven, waarvan de toegestane dosis ver onder een mogelijk toxische drempel zit.
Onduidelijkheid over…
Waar eigenlijk de meeste onduidelijkheid zit is niet zozeer de toxiciteit van additieven, maar eerder de effecten op lange termijn. Dit is, zeker wanneer je een cocktail van verschillende additieven binnenkrijgt, vrijwel onmogelijk om te onderzoeken.
De stoffen kunnen namelijk ook onderling wisselwerking hebben en er zijn er honderden. En dan zijn er natuurlijk veel meer negatieve effecten mogelijk dan alleen giftigheid.
Wat is bijvoorbeeld de invloed op de darmflora van bepaalde additieven? Het is vrij logisch dat bijvoorbeeld conserveermiddelen niet alleen groei van de bacteriën in voeding onderdrukken, maar ook je darmflora. En ook bij het gebruik van bepaalde zoetstoffen zijn veranderingen in de darmflora meetbaar in onderzoek. Wat dit precies betekent weten we niet maar voor mij zorgt dit ervoor dat ik er voorzichtig mee ben en niet dagelijks cola light drink, de rest van mijn leven. Ik noem vanwege deze onduidelijkheden e-nummers dan ook gekscherend soms experiment-nummers.
Mijn standpunt
Mijn standpunt in deze kwestie verbaast je waarschijnlijk niet. Ik kies zoveel mogelijk voor minimaal bewerkte gezonde producten en minder kant-en-klaar, waardoor ik automatisch minder additieven binnenkrijg.
En voor producten die ik maar zelden eet, ben ik zeker niet panisch als er wat experimentele additieven in zitten.
Ik vind het thema e-nummers voor de gemiddelde Nederlander bijzaak in vergelijking tot de thema’s ‘gevarieerd minimaal bewerkt eten’ en ‘gezond vetpercentage bereiken en/of behouden’.
Wanneer je echter de basis goed op orde hebt, zou je er wel als vervolgstap meer aandacht aan kunnen besteden, want: hoe minder gezondheidsexperimenten op je lijf, hoe beter!
