Als schrijver van gezondheidsboeken sinds 2009 ken ik het wereldje van gezondheid, media en marketing wel een beetje..
Mainstream media + De oude social media
Vijftien jaar geleden was er volop aandacht voor gezondheid in de mainstream media en online sociale media stonden eigenlijk nog een beetje in de kinderschoenen. Het werkte als volgt:
- Mainstream media: We zetten uitspraken van iemand met een ander gezondheids-narratief dan wat leidend is bij de instituten neer als ‘voedingsgoeroe’ en daar monteren we dan een professor of woordvoerder van het Voedingscentrum achter die alles ontkracht. Als je geen professor bent of onderdeel van een instituut, dan kun je dus alleen in de media komen door iets extreems te roepen zoals ‘suiker is vergif’. Zo werd je dus als outsider niet beloond wanneer je iets genuanceerds riep of schreef.
- De oude social media: Er zijn geen algoritmes dus vrijwel geen voorselectie van wat je te zien krijgt. Wanneer je met iemand bevriend was of volgde zag je vrijwel alles voorbij komen en wanneer je dit niet beviel kon je simpelweg iemand ontvolgen
Beperkte zichtbaarheid + Afstraffende algoritmes
Als je als gezondheidsdeskundige mooie genuanceerde informatie wilde delen waar mensen echt wat aan hebben dat lukte dat erg goed op social media. Wat waren dat een prachtige tijden voor mij en mijn Hormoonfactor. Helaas is dit in de loop der jaren anders geworden. Het begon eerst met het beperken van je zichtbaarheid die je dan terug kon kopen door het betalen voor promotie van die post. Dit was jammer, maar voor mij werkte het nog steeds.
Helaas was dit geen blijvende situatie. Er kwamen algoritmes die juist genuanceerde posts keihard afstraften. Wat wel scoort is snelle sensationele content? Vooral dingen waar men boos, verward, bang van wordt, dingen die te mooi zijn om waar te zijn, heftige posts waar mensen in conflict zijn met elkaar, seks en flauwe grappen worden door het nieuwe algoritme beloond. Dit heeft er voor gezorgd dat er in gezondheidsland eigenlijk twee soorten ‘influencers’ zijn die het meeste aandacht krijgen, namelijk:
Charlatans en charlatan-jagers
Hoe herken je ze eigenlijk?
Charlatans:
- Maken een klein detail met betrekking tot gezondheid tot hoofdzaak en doen een veel te heftige ongenuanceerde algemene claim, zoals: Fytinezuur is gevaarlijk voor iedereen, suiker is vergif, teveel omega-6 zorgt voor auto-immuunziekten.
- Maken bijna obsessief veel claims die haaks staan op ‘consensus’ om op te vallen.
- Gaan niet in op ‘haters’ maar ook niet op nette kritiek.
- Zijn vaak geïnspireerd door Amerikaanse vloggers. Deze stijl wordt daar veel gehanteerd namelijk.
Charlatan-jagers:
- Claimen met liefdadigheid bezig te zijn, maar hebben ook een eigen verdienmodel.
- Parasiteren vooral op charlatans met veel volgers en niet op de ‘kleintjes’. Ze bekritiseren dus niet alleen een uitspraak, maar noemen vooral hun naam (of taggen ze zelfs) om zo meer bereik te krijgen.
- Charlatan-jagers komen zelf zelden tot nooit met goede wetenschappelijk onderbouwde oplossingen voor mensen die gezonder willen leven.
- Vallen vrijwel nooit ongefundeerde uitspraken aan van professoren of instanties.
- Zijn er niet op uit om echt in gesprek te gaan met de charlatan om samen tot een compromis te komen en elkaar te begrijpen. De heksenjacht mag namelijk niet stoppen.
Dit is een situatie waar we helaas in terecht zijn gekomen op social media. Wanneer je gezond wil leven heb je uiteindelijk aan zowel charlatans als charlatan-jagers weinig tot niets. Ik vrees dat dit voorlopig ook niet gaat veranderen. Door lezers van mijn boeken worden me vaak reels of posts doorgestuurd van zowel charlatans als charlatan-jagers en of ik dan even mijn mening wil geven. Ik snap heel goed dat mensen hierdoor in verwarring raken. Kan ik hier wat aan doen? Ik denk van niet.
Het enige dat ik kan doen is mooie genuanceerde content blijven delen, ook al ziet bijna niemand het nog langskomen in de tijdlijn op social media. Wachtend op betere tijden op social media, verblijf ik..
Met gezonde groeten, Ralph Moorman
